به گزارش عیارآنلاین، پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال ۹۷ و بازگشت مجدد تحریم‌های نفتی، میزان صادرات نفت کشور افت قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرد. بر اساس آخرین گزارش اوپک میزان تولید نفت ایران در ماه گذشته ۲.۳۷ میلیون بشکه در روز است که حدود ۱.۸ میلیون بشکه آن به پالایشگاههای داخلی تزریق میشود. در نتیجه مابقی آن یعنی حدود ۵۰۰ الی ۶۰۰ هزار بشکه میزان صادرات نفت کشور است.
صادرات ۵۰۰ هزاربشکه‌ای ایران در حالی است که قبل از شروع تحریم‌ها روزانه ۲.۵ میلیون بشکه نفت خام ایران در بازارهای جهانی به فروش میرسید. کارشناسان معتقدند که تا وقتی کشور از خام فروشی فاصله نگیرد تحریم‌های آمریکا اثرگذاری خود بر اقتصاد ایران را حفظ میکند فلذا ضرورت دارد تا با ساخت پتروپالایشگاه از خام‌فروشی به سمت فرآورده‌فروشی حرکت کنیم.
در این راستا علی اکبر کریمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی عیارآنلاین، با تاکید بر ضرورت صادرات فرآورده به جای نفت خام گفت: قطعا توسعه پتروپالایشگاه برای مقابله با تحریم‌های نفتی اقدام مناسبی است. ساخت این واحدها وی ادامه داد: تکلیفی که مجلس در مادهی ۴۴ قانون برنامهی ششم برای افزایش ظرفیت پالایشگاههای کشور به میزان دو میلیون بشکه مصوب کرده است اما متأسفانه تا حالا اقدامی انجام نشده است.
کریمی افزود: آقای وزیر نفت هیچ اعتقادی به توسعهی پالایش نداشته و ندارد. در طی هشت سال وزارت خود در دولت اصلاحات و شش، هفت سالی که در این دولت وزیر بوده یک قدم برای توسعهی پالایش در کشور حتی برای ظرفیت یک بشکه نفت برنداشته است و مجلس امیدوار است با تصویب طرح افزایش پتروپالایشگاه‌ها بتواند در این زمینه گام بردارد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت: تنها اقداماتی که در طی سالهای اخیر شده مثل توسعهی پالایشگاههای شازند اراک یا پالایشگاه خلیج فارس هم کارهایی بوده که خارج از اراده و خواسته‌ی ایشان شکل گرفته و بعد از زمان ایشان تکمیل شده و یا حتی در دوره‌ی تکمیل هم ایشان هیچ همکاری جدی در این موضوع نکرد.
وی گفت: با فشارهایی که به کشور برای کمبود بنزین آمد، مجبور شدند ساخت ستاره خلیج فارس را ادامه دهند و تازه با همت سپاه این مجموعه تکمیل شد و امروز کشور را در یک شرایط مطمئن برای تأمین بنزین قرار داد. هدف‌گذاری پالایشگاه ستاره‌ی خلیج فارس تأمین پنجاه درصد بنزین کشور بود. در سال ۸۵ این پروژه استارت خورد و به حمدالله این ظرفیت در اختیار کشور قرار گرفته است.
وزارت نفت برای ساخت فاز چهارم ستاره خلیج فارس همکاری نمی‌کند
کریمی گفت: الان متأسفانه علی رغم آمادگی قرارگاه برای اجرای فاز بعدی پالایشگاه ستاره‌ی خلیج فارس که حتی بخشی از اقدامات اجرایی آن هم انجام شده است ولی متأسفانه وزارت نفت به هیچ وجه برای ساخت فاز بعدی همکاری نکرده است. علیرغم اینکه ما در خصوص صادرات میعانات گازی با مشکلات حاد و جدی مواجه هستیم ولی همچنان از توسعهی این پالایشگاه جلوگیری میشود.
وی همچنین گفت: نه تنها عزم و ارادهای برای توسعهی صنعت پالایشگاه در کشور وجود ندارد بلکه یک اراده‌ی منفی برای جلوگیری از این کار وجود دارد و الا چه دلیلی داشت دولت تکلیفی که در قانون برنامه داشته را چندین سال انجام ندهد. الان هم به همت مجلس دارد این کار انجام میشود و بستر لازم، تأمین مالی و مدل آن دارد فراهم میشود به جای اینکه دولت بیاید همکاری کند که اگر ایراداتی جزئی در این طرح وجود دارد آن را رفع کنیم ولی میبینیم که مخالفت میکند.
طرح افزایش ظرفیت پالایشی نقدینگی را به سمت تولید هدایت میکند
کریمی خاطرنشان کرد: حتی وزیر نفت برای تصمیم گیری درباره ساخت پتروپالایشگاه حاضر نشد در صحن مجلس بیاید و توضیح بدهد. این نشان میدهد که هیچ عزم و ارادهای در وزارت نفت برای توسعهی صنعت پالایش وجود ندارد و ما اعتقاد داریم که اراده‌ی منفی برای جلوگیری از پیشرفت کشور در این عرصه وجود دارد و این اراده تلاش میکند که به هر حال جلوی این کار را بگیرد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: به هر حال با تلاش و همتی که همه‌ی دلسوزان در کشور دارند و رغبت و تمایلی و حمایتی که از طرف نمایندگان ابراز شده امیدوار هستیم که این طرح به تصویب نهایی برسد و اجرایی شود. اگر چه عرض کردم تکلیف دولت برای توسعهی ظرفیت پالایشگاه به میزان دو میلیون بشکه از ابتدای برنامهی ششم وجود داشته چیز جدیدی نیست آن وظیفه‌ی او بوده تا الان هم انجام نداده است.
وی افزود: قطعاً این طرح یک طرح ضد تورم هست چون بخشی از عظیمی از نقدینگی کشور را به سمت تولید هدایت میکند، طرحی است که باعث ایجاد تولید ثروت در کشور میشود چون ارزش افزوده را ایجاد میکند و ثروت زیادی در کشور به جای خام فروشی نفت وارد کشور میشود اشتغال زیادی برای کشور به همراه دارد.
کریمی در پایان خاطرنشان کرد: از طرف دیگر ظرفیتهای صنعتی و تولیدی بسیار گستردهای را در همه‌ی کشور فراهم میکند و صدها و هزاران واحد صنعتی کشور را فعال میکند چون به هر حال میلیاردها دلار تولید میخواهد صورت بگیرد. اینها بخش اعظم آن در داخل کشور قابل تولید و تأمین هست به همین خاطر ما اعتقاد داریم این طرح میتواند یکی از جهش‌های بزرگ اقتصادی کشور را به همراه داشته باشد.
زنگنه نگاهش به سمت ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه نیست
علیرغم فواید بیشمار و نقش پررنگ ساخت پتروپالایشگاه و صادرات فرآورده در اقتصاد کشور نظیر؛ ایجاد ارزش افزوده، اشتغالزایی، رونق تولید، هدایت نقدینگی از بازارهای غیرمولد به مولد و خنثی‌سازی تحریم‌های نفتی، از زمان حضور بیژن زنگنه در وزارت نفت تاکنون هیچ پالایشگاه و پتروپالایشگاهی در کشور ساخته نشده است. شاید این موضوع به تفکرات شخص وزیر و تیم همراهش ارتباط داشته باشد.
زنگنه در برنامه اقتصادی پایش در شبکه یک سیما در مرداد ۹۳ در واکنش به این پرسش که چرا طی سالهای ۷۶ تا ۸۴ که وزیر نفت بودید، هیچ پالایشگاه جدیدی نساختید عنوان کرد: «ساخت پالایشگاه به صرفه و سودآور نیست، من تأسیس پالایشگاه را امری مقدس نمی‌دانم اما مخالف تأسیس آن هم نیستم و اگر لازم باشد پالایشگاه نیز راه اندازی میشود».
همچنین جلیل سالاری، معاون اسبق مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی میگوید: «آقای زنگنه نگاهش به سمت ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه نیست. ایشان میگوید نفت خام میفروشم، بنزین وارد میکنم. ما گفتیم آقای زنگنه پروژه پتروپالایشگاه اقتصادش که نشان میدهد سودآوری دارد ولی ایشان قبول نمی‌کردند».
این موضوع نشان میدهد که تیم فعلی وزارت نفت ارادهای برای ساخت پتروپالایش و مقابله با تحریم‌های نفتی ندارند و لازم است مجلس شورای اسلامی به طور جدی در این موضوع ورود کند. تنظیم و ارائه طرح “افزایش ظرفیت پتروپالایشگاه‌ها با استفاده از سرمایه‌های مردمی” اولین گام مجلس در این حوزه بود. امید است تا پس از نهایی شدن طرح در کمیسیون انرژی و تصویب جزئیات آن در صحن علنی مجلس اقدامات لازم در این حوزه انجام شود.