به گزارش عیارآنلاین، در حال حاضر الگوها و ساختارهای گوناگون و متفاوتی در مدیریت امور محلی کشورها در حال اجراست که هرکدام از آن‌ها برگرفته و منبعث از پیشینه‌ی تاریخی و فرهنگ و آداب‌ورسوم حاکم بر آن کشور هست. جهت طراحی الگوی مطلوب مدیریت شهری در ایران، بررسی مدل‌ها و ساختارهای موجود مدیریت شهری در جهان اجتناب‌ناپذیر است. در سلسله یادداشت‌هایی، به بررسی چگونگی شکل‌گیری و اداره‌ی حکومت‌های محلی در کشورهای مختلف جهان خواهیم پرداخت. ازآنجاکه حکومت‌های محلی در تعامل و ارتباط با حکومت ملی کشورها شکل می‌گیرند، مروری نیز بر ساختار حاکمیتی کشورهای موردبررسی خواهیم داشت. در این یادداشت به بررسی ساختار حکومت ملی فرانسه و ساختار حکومت محلی پاریس می‌پردازیم.
ویژگی‌های فرانسه
فرانسه با ۶۴۳ هزار کیلومترمربع دارای جمعیتی بیش از ۶۷میلیون است. خاک اصلی فرانسه به۱۳ “منطقه” یا “رژیون۱“تقسیم‌شده که ۹۵ “دپارتمان” را در خود جای‌داده‌اند. این ۹۵ دپارتمان نیز خود به بیش از ۳۶ هزار “کمون” تقسیم‌شده‌اند که هرکدام از آن‌ها، شهرداری و شورای شهر مستقل خود را دارد.
حکومت ملی فرانسه
حکومت ملی فرانسه از سه جزء دولت، پارلمان و قوه قضائیه تشکیل‌شده است.
دولت فرانسه
رئیس‌جمهور فرانسه هر پنج سال بارأی مستقیم مردم انتخاب می‌شود. وی رئیس دولت و فرمانده کل قواست، قوانین را رسماً اعلام کرده و می‌تواند مجلس ملی را منحل نماید. در فرانسه نخست‌وزیر توسط رئیس‌جمهور انتخاب‌شده و مأمور تشکیل کابینه می‌گردد. نخست‌وزیر وظیفه دارد لیست پیشنهادی وزیران را به رئیس‌جمهور تقدیم کند. فرمان‌ها و تصمیمات نخست‌وزیر مانند تمام تصمیم‌های اجرایی توسط سیستم دادگاه اداری نظارت می‌شود.
انتخابات ریاست جمهوری به‌صورت مستقیم برگزار می‌شود. نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری باید از میان حدود ۴۵ هزار نفر از مقام‌های انتخابی این کشور حداقل ۵۰۰ نفر را به حمایت از خود متقاعد کرده باشد تا بتوانند به‌عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کنند. در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه به دست آوردن حداقل ۵۰ درصد آرا برای پیروزی در مرحله اول انتخابات ضروری است. در غیر این صورت، انتخابات با حضور دو کاندیدایی که بیشترین آرا را به دست آورده‌اند به مرحله دوم می‌رود که یک هفته بعد برگزار می‌شود.
پارلمان فرانسه
در فرانسه، قوه مقننه از مجلس نمایندگان و مجلس سنا تشکیل‌شده است. تعداد نمایندگان مجمع ملی فرانسه برابر با ۵۷۷ نفر و تعداد سناتورها ۳۴۸ تن بوده است.
انتخابات مجلس ملی فرانسه هر ۴سال یک‌بار بارأی مستقیم مردم انتخاب می‌شوند. شیوه برگزاری انتخابات این‌گونه است که برای پیروزی در مرحله اول، یک کاندیدا باید بیش از ۵۰% آرای ریخته شده به صندوق‌ها در حوزه انتخابیه خود -و حداقل ۲۵ درصد آرای کسانی که در آن حوزه ثبت‌نام کرده‌اند- را به دست بیاورد. درصورتی‌که هیچ کاندیدایی در مرحله اول از این شرایط برخوردار نشود، تمام کاندیداهایی که حداقل ۱۲.۵ درصد آرای ریخته شده را به دست آورده‌اند به مرحله دوم می‌روند که یک هفته بعد برگزار می‌شود. در مرحله دوم نامزدی که اکثریت آراء را به دست بیاورد به مجلس ملی راه خواهد یافت.
در سنا هر ۳سال نیمی از اعضای مجلس سنا تغییر میابد.مجلس سنا نسبت به مجلس ملی از اهمیت کمتری برخوردار است. انتخابات مجلس سنا یک مرحله‌ای و به‌صورت غیرمستقیم است. منتخبانی که می‌توانند سناتورها را انتخاب کنند، حدود ۱۵۰ هزار نفر از مقام‌های انتخابی فرانسه هستند که شامل نمایندگان مجلس، اعضای شوراهای بخشی و منطقه‌ای و اعضای شوراهای شهر می‌شوند.
قوه قضائیه
بر اساس قانون اساسی فرانسه، قوه قضائیه به‌عنوان یکی از قوای سه‌گانه و مستقل از قوای مجریه و مقننه به رسمیت شناخته‌شده است. یکی از ویژگی‌های برجسته نظام قضائی فرانسه وجود انواع دادگاه‌های تخصصی برای انواع جرائم و تخلفات است به‌گونه‌ای که برای هر نوع جرم یک دادگاه مخصوص تعریف و تشکیل‌شده است.
حکومت محلی پاریس
ویژگی‌های پاریس
پاریس پایتخت کشور فرانسه است. جمعیت شهر بالغ‌بر ۹/۹۳میلیون نفر است که با احتساب مناطق حومه به ۱۲میلیون نفر می‌رسد. مساحت هسته‌ی اصلی پاریس حدود ۱۰۵ کیلومترمربع است، اما منطقه‌ی شهری پاریس و حومه‌ی آن در حدود ۱۴۵۷ کیلومترمربع مساحت دارد . پاریس بزرگ‌ترین شهر اقتصادی اروپا و پنجمین شهر اقتصادی جهان است. این شهر به‌تنهایی نزدیک به ۵۳۳ میلیارد یورو یعنی نزدیک به ۲۵٪ تولید ناخالص داخلی فرانسه را در دست دارد.
منطقه بندی پاریس
سه شهر بزرگ، لیون، پاریس و مارسی علاوه بر شورای شهرداری از شورای محله نیز برخوردارند که این شوراهای محله توسط شهردار و معاونان او هدایت می‌شوند. شهر پاریس به‌صورت رسمی به ۲۰ منطقه شهری تقسیم‌شده است. این تقسیم‌بندی بر روی نقشه در جهت حرکت عقربه‌های ساعت نام‌گذاری شده است واصلی‌ترین منطقه با عنوان کیلومتر صفر شناخته می‌شود.
ساختار حکومت محلی
حکومت محلی پاریس از دو جزء شورای شهر و شهرداری تشکیل‌شده است.
شورای شهر
در پاریس انتخابات شورای شهر در ۲۰ منطقه انجام می‌گیرد که ۱۶۳ نفر به‌عنوان اعضای شورای شهرداری و ۳۵۲ نفر به‌عنوان شورای محلات انتخاب می‌شوند. هر یک از نواحی مستقیماً یک شورای منتخب دارد که شهردار ناحیه را انتخاب خواهد کرد.
شورای شهر پاریس هم یک شورای شهر و هم یک شورای دپارتمان است. اعضا برای یک دوره ۶ساله انتخاب می‌شوند. شورای شهر پاریس ۹ الی۱۱بار در سال تشکیل جلسه می‌دهد. در پاریس احزاب برای انتخابات شوراها لیست می‌دهند و سر لیست حزب پیروز کلیددار پاریس است. شهردار پاریس ریاست شورا را نیز بر عهده دارد، بنابراین هم قدرت شهردار و هم ریاست شورای دپارتمان شهر را در دست دارد. شورای شهر پاریس به ریاست شهردار پاریس بسته به موضوع، با عنوان شورای شهر و یا شورای عمومی به موضوع ورود پیدا خواهد کرد. شورا بودجه‌ی سالانه را تعیین و اهداف شهرداری را تصویب می‌کند. شورای شهر، اعضای کابینه شهردار را تائید می‌کند.
در انتخابات شورای شهر مردم هر ۶سال یک‌بار به‌صورت مستقیم به فهرست‌های انتخاباتی رأی می‌دهند. در انتخابات شوراهای شهر، در مرحله اول هر فهرستی که ۵۰ %آراء را به دست بیاورد، نیمی از کرسی‌های شورا را از آن خود می‌کند. کرسی‌های دیگر، به نسبت آرای به‌دست‌آمده، میان تمام فهرست‌های انتخاباتی – ازجمله لیست پیروز تقسیم خواهد شد. درصورتی‌که هیچ‌کدام از فهرست‌های انتخاباتی ۵۰ درصد آرای مردم را به دست نیاورد انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد. در مرحله دوم تمام فهرست‌هایی که بیش از ۱۰ درصد آرا را به دست آورده باشند می‌توانند به‌طور مستقل شرکت کنند. فهرست‌هایی که ۵ تا ۱۰ درصد آرا را به دست آورده باشند تنها با ائتلاف می‌توانند در مرحله دوم شرکت کنند. فهرستی که بیشترین تعداد آرا را به دست بیاورد، نیمی از کرسی‌های شورای شهر را تصاحب خواهد کرد و نصف دیگر، به نسبت آرای به‌دست‌آمده، میان تمام فهرست‌های انتخاباتی – ازجمله لیست پیروز- تقسیم خواهد شد.
شهرداری
در پاریس، شهردار، فرماندار نیز هست. برای یک دوره ۶ساله انتخاب می‌شود. شهردار رئیس‌کل شورا نیز هست. کارکنان شهرداری را منصوب و بر کار آنان نظارت می‌کند. شهردار، فرماندار ناحیه‌ی پاریس بزرگ و عضو هیئت دولت نیز هست. کابینه‌ی شهردار پاریس ۳۳عضو دارد که مسئولیت خدمات شهری مختلف را بر عهده‌دارند. در پاریس تقریباً تمامی وظایفی که تصور انجام آن‌ها در یک شهر می‌رود بر عهده شهرداری است. شهرداری بر تخصص و انرژی حدود۴۶۰۰۰کارمند متکی است.
شهردار پاریس همچون یک رئیس‌جمهور محلی، عهده‌دار کلیه امور در محدوده‌ی شهری پاریس است.